Ozon Hakkında

Ozon Nedir?

Ozon gazı (O₃), 3 oksijen atomundan oluşan molekülleriyle renksiz bir gazdır ve atmosferin üst katmanlarında yer alır.
Oksijenin allotropudur, trioksijen olarak da tanımlanır. Normal koşullarda atmosferin alt kısımlarında O₃ miktarı yaklaşık 0,4 ppm değerindedir. Bununla birlikte dumanlı sisin olduğu yerlerde ozon miktarı artmaktadır. Ozon’un 0,12 düzeyini aşması sağlığa zararlı kabul edilir. Ozon, gökyüzünün mavi renginin ana sebebidir. Sıvı hâlde lacivert renge dönüşen ozon gazı, Dünya’yı Güneş’ten gelen zararlı morötesi radyasyonuna karşı korumaktadır. Atmosferin üst katmanlarında UV ışınları, alt katmanlarında yıldırım çakması sonucu oluşan elektrik akımının oksijeni parçalaması ile oluşan ozon, havanın temizlenmesinde çok önemli bir rol oynamaktadır. Ozon gelişmiş ülkelerde gıda tekstil lojistik sağlık sektörlerinde yaygın bir şekilde alternatifsiz yöntem olarak kullanılmaktadır.
Ham maddesi oksijen olan ozon depolanamayan ve stoklama imkânı olmayan tek gazdır. Ozonun stoklanamamasının sebebi Ozon gazının, bulunduğu ortamın sıcaklığı ile doğru orantılı olarak zamanla ham maddesi olan oksijene dönüşmesidir. Derin cerrahi yaraların tedavisinde etkilidir ve sağlık sektöründe tedavi amaçlı olarak kullanılmaktadır.

Kimyasal ve Fiziksel Özellikleri

Çözünürlük Değerleri

Yarılanma Ömrü

Nasıl Üretilir?

Korona akım metodunda O2 elektrik akımından geçirilmesi sırasında oksijen molekülü parçalanarak, reaktif serbest oksijen atomuna dönüşür. Serbest oksijen atomları moleküler oksijenle karşılaştığında son derece kararsız olan ozon molekülü ( O3) oluşmaktadır. Ozon hızlı bir şekilde moleküler oksijene (O2) ve serbest oksijen atomlarına (O) dönüşmektedir. Daha sonra yeniden diğer serbest oksijen atomlarıyla birleşebileceği gibi, serbest oksijen atomları moleküler oksijene dönüşebilmektedir. Bu moleküler ortamdaki diğer reaktiflerle de reaksiyona girebilmektedir. Bu nedenle ozon son derece reaktif bir bileşen olarak tanımlanmaktadır (Güzel-Seydim ve ark, 2004).

Ozonun element florin, klorin trifluorid, atomik oksijen ve hidroksil radikalinden sonra termodinamik oksidasyon potansiyeli en yüksek olan 5. bileşen olduğu belirtilmektedir (Ketteringham ve ark. 2006).

Korona akım yönteminde, biri yüksek akım diğeri alçak akım elektrotu olmak üzere iki adet elektrot kullanılmaktadır. Yeterli kinetik enerji olması durumunda elektrotlar oksijen molekülünü ayrıştırır ve her bir oksijen atomundan bir ozon molekülü oluşur. Jeneratörden hava geçirilmesi durumunda %2-4 ozon üretilebilirken, saf oksijen kullanılması durumunda bu değer %8-10’a çıkmaktadır. Ozon gazı, kendiliğinden oksijen atomlarına parçalandığı için depolanması mümkün değildir (Güzel-Seydim ve ark, 2004).

Saf ozon suda kısmen çözünür ve diğer gazlarda olduğu gibi sıcaklık arttıkça çözünürlüğü azalır. Yüksek enerjili bir molekül olan ozonun, oda sıcaklığında yarılanma süresinin 20 dakika olduğu ve bu süre sonunda kalıntı bırakmadan oksijene parçalandığı belirtilmektedir (XU, 1999) .

Ozon uygulamalarında kullanılan ekipman jeneratörler, gazın ürünle temas ettiği tanklar, gazdan arıtma sistemleri, ozon imha üniteleri, filtreler ve egzoz sistemlerinden oluşur.

Yok Ettiği Kokular